بخش دوم از مهارت اخلاق حرفه ای: چه مهارت‌هایی می‌تواند اخلاق کاری را در شما تقویت کند؟

اخلاق حرفه ای یک ویژگی اخلاقی یکتا نیست که به سادگی بخواهید آن را در خود پرورش دهید، بلکه مجموعه‌ای از چندین و چند صفت اخلاقی است که کنار هم توانسته‌اند اخلاق حرفه‌ای را تعریف کنند.

بنابراین اگر می‌خواهید به فردی تبدیل شوید که شخصیت کاری حرفه‌ای دارد، باید به بررسی همه ویژگی‌های اخلاقی زیر مجموعه آن بپردازید و میزان تعهد خودتان به تک‌تک این صفات اخلاقی را بسنجید. این 10 ویژگی اخلاقی شما را به فردی حرفه‌ای در چهارچوب کار تبدیل خواهد کرد که حتی در زندگی شخصی‌تان هم تاثیرات مثبتی خواهد داشت.

1- در برابر حریم دیگران امانت‌دار باشید

امانت‌داری تنها به معنای آسیب نزدن یا دقت در حفظ وسایلی که دیگران به شما قرض داده‌اند، نیست. بلکه به معنای حفظ رازها و حریم خصوصی دیگران، صداقت در برابر افراد و درستکاری است.

بی‌شک یکی از اهداف شما از داشتن اخلاق حرفه‌ای ایجاد ارتباط سازنده با سایر افراد و محبوبیت در چهارچوب محیط کار است. برای رسیدن به چنین چیزی شما باید هم در حفاظت از وسایل دیگران خود را مسئول بدانید و هم اگر فردی از همکارانتان رازی را به شما گفت آن را پیش خود نگه دارید. به این ترتیب افراد خواهند فهمید شما به ارزش‌های آن‌ها احترام می‌گذارید و برای شخصیت، جایگاه و زندگی آن‌ها ارزش قائل هستید.

اگر در امانت‌داری اشتباهی داشتید، سعی نکنید با گفتن توضیحاتی مانند اینکه وسیله موردنظر ارزش چندانی نداشته، فقط چند لحظه حواستان پرت شده یا راز و حریم خصوصی فرد را تنها پیش دوست صمیمی خود فاش کرده‌اید و… مسئولیت خود را در برابر اتفاق پیش آمده کم کنید. در عوض اشتباهتان را بپذیرید و سعی کنید با تهیه یک وسیله مشابه، عذرخواهی و ابراز پشیمانی صادقانه از مخاطبتان دلجویی کنید.

2- مسئولیت‌تان را در برابر وظایف خود بپذیرید

تفاوتی ندارد شرایط کاری شما چگونه است؟ تمام‌وقت، نیمه‌وقت، پروژه‌ای یا هر شیوه دیگری از کار که در یک سازمان به عهده شماست، در سطح ابتدایی یا مدیریت و بالاتر، به هر حال بر اساس شرح وظایف خاص موقعیت کار وظایف مشخصی برای شما تعریف شده است. این وظیفه و مسئولیت شماست که ضمن رعایت خط‌مشی‌ها و پروتکل‌های سازمان، وظایف خود را در حد توان به بهترین شکل انجام دهید. اینکه به موقع برای انجام هر یک از کارها اقدام کنید، زمان خود را به خوبی مدیریت کنید، کیفیت کار را حفظ کنید و وظیفه خود را تمام‌وکمال انجام دهید نشانه مسئولیت‌پذیری شماست.

وقتی خود را برای انجام وظایفتان مسئول بدانید، خیال مدیران و کارفرمایان از کیفیت کار راحت خواهد بود. در نتیجه شما را یکی از مهره‌های غیرقابل‌جایگزین در سازمان خواهند دید که دوشادوش آن‌ها برای رشد هرچه بهتر آن کسب‌وکار دلسوز است.

3- نظم و انضباط کاری را فراموش نکنید

وقتی شما نظم کاری داشته باشید، سایر همکارانتان مجبور نخواهند بود در طول پروژه‌های مختلف، کارها را بارهاوبارها از شما پیگیری کنند تا به دستشان برسد؛ چرا که آن‌ها می‌دانند شما به عنوان فردی با نظم کاری همیشه هر کاری را در زمان مقرر انجام می‌دهید و نیازی نیست آن‌ها نگران پیش‌برد اهداف باشند.

برای داشتن نظم کاری کفی است یک برنامه دقیق روزانه ایجاد کنید و طبق فهرست تدوین شده، کارها را به ترتیب پیش ببرید. اگر کاری آنقدر بزرگ به نظر می‌رسد که انجام آن دشوار است، کافی است آن را به مجموعه‌ای از کارهای کوچک‌تر تبدیل کنید. در جلسات به موقع حاضر شوید و با یادداشت امور خود، از فراموش کردن آن‌ها جلوگیری کنید.

همین کارهای ساده و کاربردی می‌تواند شما را در نگاه دیگران یک فرد منظم و دقیق نشان دهد که می‌توان در پروژه‌های کاری مختلف به ویژه کارهایی با حساسیت زمانی مانند کمپین‌ها و جشنواره‌ها، روی او حساب کرد.

4- ابتکار عمل به خرج دهید

خیلی از افراد در شرایط یکنواخت عملکرد بهتری دارند و ترجیح می‌دهند همیشه کار ثابتی انجام دهند. اغلب این افراد اگر با چالشی مواجه شوند، منفعل عمل می‌کنند، یعنی دست روی دست می‌گذارند که فرد دیگری برای حل مشکل تصمیم‌گیری کند. اگر شما هم چنین شخصیتی دارید، برای کارهای روتین گزینه مناسب‌تری خواهید بود؛ اما واقعیت این است که افراد خلاق و نوآور هستند که می‌توانند در جایگاه‌های ویژه و کلیدی سازمان ظاهر شوند.

وقتی بتوانید نوآورانه عمل کنید و بدون اینکه به شما گفته شود خلاقانه پیش بروید، راهکار ارائه دهید و برای حل چالش‌های جدید آماده باشید، به یکی از تکیه‌گاه‌های اصلی سازمان تبدیل خواهد شد. فردی که با اخلاق کاری حرفه‌ای خود را در همه مراحل کار و پروژه همراه تیم می‌داند و بدون اینکه نیاز به تشویق کسی داشته باشد، دنبال بهبود شرایط کار است.

5- شخصیتی قابل‌اعتماد داشته باشید

شما باید برای همه افراد سازمان قابل‌اعتماد باشید، نه فقط برای آن‌هایی که هم‌رده یا در جایگاهی بالاتر از شما هستند. قابل‌اعتماد بودن برای همه افراد به ویژه آن‌هایی که در موقعیت پایین‌تری از شما قرار دارند، باعث می‌شود به فردی مطمئن برای همه افراد سازمان تبدیل شوید که بدون داشتن منافع شخصی دنبال کمک به دیگران هستند.

به عنوان یکی از ویژگی‌های مجموعه اخلاق حرفه ای، برای قابل اعتماد بودن باید صادق باشید و به داشتن شخصیت دیگری تظاهر نکنید. از نشان دادن خودِ واقعی‌تان نترسید، خوش‌قول باشید و به عهدتان وفا کنید و زمانی که اطرافیانتان به مشکلی برمی‌خورند، کنارشان باشید تا بدانند نه برای سود و نفع خود، بلکه برای همدلی با آن‌ها هستید.

6- به تعهداتتان عمل کنید

تعهد به کار یا تعهد کاری به میزان اشتیاق کارمند نسبت به وظایف خود در کار تعریف می‌شود. تعهد همان احساس مسئولیت شما نسبت به کارتان برای رسیدن به اهداف، مأموریت و چشم‌انداز سازمان است. شما با داشتن تعهد در انجام کارهای سازمان به مدیران و کارفرمایان نشان می‌دهید ارزش‌های سازمان و منافع آن همان‌قدر برایتان مهم است که برای صاحبان کسب‌وکار اهمیت دارد.

تعهد به کار بیانگر آن است که شما خود را عضوی از سازمان می‌بینید و برای موفقیت و پیشبرد اهداف آن کارها را به درستی انجام می‌دهید. این تعهد که یکی از مصادیق اخلاق حرفه ای است، باعث می‌شود مدیران سازمان شما را کنار خود ببینند، نه در مقابل خود! بنابراین مطمئن خواهند بود برای انجام اقداماتی که به نفع کسب‌وکار است، همراهشان هستید و حضورتان مانند یک پشتیبان به آن‌ها دلگرمی خواهد داد.

7- انگیزه خود را از دست ندهید

خودانگیزشی همان چیزی است که شما را به سمت انجام کارآمد وظایف مختلف سوق می‌دهد. وجود خودانگیزشی به شما کمک می‌کند نسبت به اینکه چرا قصد انجام یک کار خاص دارید، آگاه باشید. همچنین شما را تشویق می‌کند به مسیر خود ادامه دهید تا به موفقیت برسید.

وجود این صفت در شما باعث می‌شود بتوانید خود را به خوبی مدیریت کنید. بنابراین مدیران دیگر نگران این مساله نیستند که مبادا شما انگیزه خود را از دست بدهید. در نتیجه دغدغه این را ندارند که چگونه برای انگیزبخشی به شما اقدام کنند. شما با خودانگیزشی هم خودتان را بهتر مدیریت می‌کنید و هم می‌توانید برای سایر افراد تیم و سازمان انگیزه‌بخش باشید. همین ویژگی بار بزرگی را از دوش مدیران برداشته و باعث می‌شود به شما به عنوان یک فرد حرفه‌ای نگاه کنند.

8- حرفه‌ای رفتار کنید

حرفه‌ای بودن در دنیای کار یعنی چه تصویری از خود به همکارانتان نشان دهید و چگونه با آن‌ها معاشرت کنید. رفتار حرفه‌ای می‌تواند حس مثبت دیگران نسبت به شما، روابط بین فردی موفق و شهرت پایدار در سازمان و صنعت را برای شما تضمین کند.

بنابراین چه برای مصاحبه آماده می‌شوید، چه اولین روز کاری خود را شروع می‌کنید و چه در حال پیشرفت در حرفه خود هستید، حرفه‌ای بودن و آداب‌ معاشرت در محل کار همیشه مهم و سرنوشت‌ساز است. طبق آمار موجود صرف‌نظر از عملکرد کلی سازمان‌ها، خیلی از مشاغل تنها به دلیل عدم وجود همین ویژگی در افراد، شکست خورده‌ یا هرگز شروع نشده‌اند.

رعایت آداب معاشرت، احترام به دیگران، ارزش قائل شدن برای وقت آن‌ها، نحوه برخورد با فضای کار و فرهنگ سازمان و… نشان می‌دهد شما نه تنها باری بر دوش دیگران نیستید، بلکه می‌توانید در نقش‌های کلیدی و حساس سازمان ظاهر شوید.

بنابراین به تعهدات خود احترام بگذارید، پاسخگو و فعال باشید، فرهنگ محل کار را بشناسید، حواشی و مسائل شخصی را به حداقل برسانید و از جنبه منفی سیاست‌های اداری پرهیز کنید تا به یک فرد حرفه‌ای تبدیل شوید که مرز بین کار و زندگی شخصی را به خوبی می‌شناسد.

9- کار تیمی را تمرین کنید

شاید در گذشته کارهای سازمان می‌توانست به صورت انفرادی پیش رفته و به نتیجه برسد، اما این روزها دیگر هیچ کسب‌وکاری بدون تشکیل تیم و انجام کار تیمی موفق نخواهد شد. بنابراین یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اخلاق حرفه ای اشتیاق برای کار تیمی و عملکرد موفق در آن است.

اگر می‌خواهید به عنوان فردی با اخلاق حرفه ای شناخته شوید، ساز خود را نزنید و به جای آن خود را به عنوان عضوی از تیم بشناسید. سعی کنید با افراد تیم کنار بیایید و مشکلات شخصی را در کار تیم مطرح نکنید. هرچه در تیم سازگارتر باشید و به دیگران بیشتر کمک کنید، در نگاه مدیران سازمان فرد کارآمدتر، موفق‌تر و کلیدی‌تری خواهید بود که حضورتان الزام پیش‌برد اهداف سازمان است.

10- زمان‌تان را به درستی مدیریت کنید

مدیریت زمان همان سازماندهی و برنامه‌ریزی برای تقسیم زمان بین فعالیت‌های خاص است. مدیریت زمان باعث می‌شود هوشمندانه‌تر کار کنید، نه سخت تر! به این ترتیب می‌توانید در زمان کمتر کارهای بیشتری انجام دهید، حتی وقتی زمان کم است و فشارها زیاد است.

این ویژگی برای داشتن اخلاق حرفه ای چه کمکی به شما خواهد کرد؟

زمانی که سازمان در نقطه عطف رشد خود قرار دارد، فردی که به مدیریت زمان و تشخیص اولویت‌بندی کارها تسلط داشته باشد، می‌تواند همراه‌ترین فرد برای اجرای فعالیت‌های بی‌شمار و حساس سازمان باشد. چنین نقش هوشمندی یکی از مهم‌ترین افراد سازمان خواهد بود که کمتر کسی را می‌توان مانند او پیدا کرد.

پله آخر

داشتن اخلاق حرفه ای باید در همه ابعاد شخصیت شما و در شرایط مختلف کاری پیدا باشد. چه در کار تیمی و چه در فعالیت‌های فردی، در شرایط آرام سازمان یا فشار کاری زیاد، در ارتباط با سایر همکاران، کیفیت کار و… باید بتوانید خود را به حرفه‌ای‌ترین شکل ممکن نشان دهید تا مدیران شما به نقش کلیدی و شخصیت حرفه‌ای شما باور داشته باشند.

اگر شما هم تجربه‌ای مثبت یا منفی درباره اخلاق حرفه ای دارید، آن را با مخاطبان ردپا در میان بگذارید.