بخش اول از مهارت رهبری: آشنایی کامل با مهارت رهبری و روش‌های تبدیل به یک رهبر موفق
تفاوتی ندارد مدیر عالی‌رتبه یک شرکت بزرگ باشید یا سرپرست اجرایی یک پروژه کوچک. زمانی که مسئول هدایت و رهبری عده‌ای از افراد هستید، باید به خوبی بدانید که مهارت رهبری چیست، چه ویژگی‌هایی دارد و چطور می‌توانید این مهارت را در خود تقویت کنید؟
در دنیایی که بسیاری از افراد صرفا به واسطه روابط خود در موقعیت‌های شغلی مختلف قرار می‌گیرند، شاید به دست آوردن موقعیت رهبری برای عده‌ای از افراد چندان دشوار نباشد؛ اما آن چیزی که سبب تمایز رهبران مختلف از یکدیگر می‌شود، مهارت‌هایی است که بعضی آن‌ها به عنوان یک رهبر دارند. مهارت‌هایی که تعیین کننده باقی ماندن یک فرد در پست رهبری یا عزل او خواهد بود.
در این مقاله قصد داریم در ابتدا تعریف دقیقی از مهارت رهبری داشته باشیم، اهمیت آن را در زندگی فردی بررسی کرده و در نهایت به بررسی روش‌هایی بپردازیم که برای تقویت این مهارت کمک‌کننده خواهند بود.
اگر شما هم دوست دارید اثرگذاری بیشتری روی دیگران داشته باشید و به عنوان یک رهبر خوب شناخته شوید، تا انتهای این مقاله همراه کار پله بمانید.
وقتی صحبت از رهبری می‌شود، منظور دقیقا چیست؟
جان مکسول (John C. Maxwell) به عنوان یکی از برترین مدرسان دوره‌های تربیت رهبران معتقد است:
«رهبر آن کسی است که مسیر را می‌داند، خود در آن مسیر حرکت می‌کند و می‌داند چطور دیگران را در آن مسیر هدایت کند.»
یک رهبر خوب، با انگیزه دادن و علاقه‌مند کردن افراد و همچنین فراهم کردن موقعیت‌هایی که آن‌ها بتوانند از توانایی‌های خود به خوبی استفاده کنند، موفقیت یک تیم برای رسیدن به هدف مشترک را تعیین می‌کند. فرقی ندارد این هدف یک هدف بلند مدت و عالی سازمانی باشد یا یک هدف کوتاه مدت!
در نظر داشته باشید صرفا یک روش ثابت برای رهبری افراد و رسیدن به نتایج مطلوب وجود ندارد، یک رهبر خوب باید انعطاف‌پذیری زیادی داشته باشد و بسته به موقعیت‌ها و شرایط پیش آمده، به بهترین نحو افراد را هدایت کند.
نکته دیگر این که در مبحث رهبری باید به تفاوت دو مفهوم رهبر و مدیر توجه کنید. رهبر به فردی گفته می‌شود که دیگران بر اساس میل باطنی خود به پیروی از او علاقه‌مند هستند و تا حد زیادی نقش یک الگو را برای دیگران ایفا می‌کند؛ این درحالی است که مدیر غالبا فردی است که به واسطه سلسله مراتب اداری در مقامی بالاتر از سایرین قرار دارد و دیگران بنا به این دلیل از وی تبعیت می‌کنند.
بر همین اساس، اصلی ترین تفاوت رهبر و مدیر را می‌توان در این دانست که یک رهبر با ایجاد انگیزه در دیگران، تاثیر‌گذاری بر آن‌ها و تعیین مسیر، به هدایت گروهی از افراد می‌پردازد؛ اما مدیر، تنها اقدامات موردنیاز را برنامه‌ریزی می‌کند و بر اجرا شدن درست آن‌ها نظارت دارد.
چرا به مهارت رهبری نیاز دارید؟
رهبران نقش مهمی در هر ارگان و مجموعه دارند. این افراد می‌توانند با استفاده از توانایی‌های خود، روی عملکرد یک یا چند تیم کنترل داشته و با نشان دادن مسیر درست، در رسیدن به اهداف سازمانی نقش موثری بازی کنند. رهبران خوب قادر هستند نرخ مشارکت و درگیری اعضای تیم در کارها را افزایش دهند و با حمایت از آن‌ها و تشخیص به موقع موانع و مشکلات پیش‌رو، شرایط کاری را برای سایرین آسان‌تر و لذت‌بخش‌تر کنند.
یک رهبر خوب با احترام به تک‌تک اعضای تیم، خوب گوش دادن به آن‌ها و استفاده به موقع از روش‌های تشویقی و تنبیهی، این افراد را به یک تیم واحد و منسجم تبدیل می‌کند که برای دستیابی به هدفی مشترک در تلاش هستند. در طرف مقابل، اگر فردی که در سمت مدیریت قرار دارد، فاقد مهارت‌های لازم برای رهبری باشد، با ایجاد روحیه منفی در تیم و درخواست انجام کارهایی فراتر از حد توانایی افراد، باعث ایجاد حس منفی در آن‌ها شده و به شدت روی نتیجه نهایی کار اثر منفی می‌گذارد.
