قبل از اینکه بخواهیم به راه‌های تقویت هوش بین فردی بپردازیم، بد نیست که دلایل اهمیت این تقویت را برایتان شرح دهیم. ممکن است شما نیز این تجربه را داشته باشید که در جمع دوستان یا خانواده به عنوان فرد کم حرفی شناخته شوید، درحالی که از صمیم قلبتان به برقراری این ارتباط علاقه‌مند هستید. از سوی دیگر ممکن است به کاری مشغول باشید که نیاز به هوش بین فردی بالایی داشته باشد.
در جهان در حال تغییر کنونی، همه شما به عنوان موجودی اجتماعی نیاز به برقراری و حفظ روابط خود هستید. مساله‌ای که امروزه خیلی با آن مواجه هستیم، مهاجرت است. هرکدام از شما ممکن است از شهری به شهری دیگر یا از کشوری به کشور دیگر مهاجرت کرده و اعضای خانواده ، نزدیکان یا دوستان صمیمی خود را در جریان این مهاجرت از دست داده باشید. به همین دلیل نیاز به برقراری روابط جدید خواهید داشت. راهکارهای عملی زیر برای تقویت این هوش بسیار کارآمد هستند.
1. تقویت اعتماد به نفس
شاید شما هم در جمع دوستان و همکاران خود به این نکته دقت کرده باشید افرادی که اعتمادبهنفس خوبی دارند، اغلب در برقراری ارتباط بهتر عمل می‌کنند. بنابراین یکی از راه‌های تقویت هوش بین فردی، بالا بردن اعتمادبهنفس است. برای اینکه اعتمادبهنفس خوبی داشته باشید، سعی کنید در گروه‌های دوستی شروع‌کننده صحبت باشید.
لیستی از نقاط قوت و ضعف خود تهیه و روی بهبود آنها کار کنید. هر روز یک ویژگی یا صفت مثبت در خود بیابید و خود را به خاطر استفاده صحیح از این ویژگی تشویق کنید. دایره لغات و معلومات خود را با تماشای فیلم و خواندن کتاب افزایش دهید. روی تغذیه خود کار کرده و وضعیت جسمانی خود را بهبود دهید.
2. برقراری روابط جدید
خود را ملزم کنید که روابط دوستانه یا کاری جدید بسازید. از معاشرت با افراد جدید نهراسید. الزاما نیازی نیست این روابط دنباله‌دار باشند، بلکه همانطورکه گفته شده، حتی در زمان انتظار در بانک نیز می‌توانید روابط جدیدی شکل دهید.
در این سطح از ارتباط نیازی نیست ارتباطات عمیقی ایجاد کنید. همین که سعی کنید دوستی‌های سطحی با دیگران داشته باشید، تمرین خوبی برای برقراری روابط جدید است. سعی کنید از افرادی که شما را به چالش می‌کشند، فرار نکنید. با آنها بیشتر صحبت کنید و به بالا بردن هوش بین فردی خود کمک کنید.
3. خودشناسی
هر شب قبل از خواب سعی کنید روز خود را مرور و رفتار خود را با دیگران بررسی کنید. ویژگی‌های شخصیتی خود را شناسایی کنید. برای این کار می‌توانید از آزمون‌های هوش و شخصیت بیشتر بهره ببرید.
از دوستان نزدیک خود بخواهید فهرستی از نقاط ضعف و قوت شما ارائه دهند. از تمرین‌های ذهن آگاه (Mind Fullness) بیشتر استفاده کنید. چرا که به شناخت خودتان بسیار کمک می‌کند. این شناخت از خود به شما کمک می‌کند عواطف و احساسات خود را بشناسید و هنگام برقراری رابطه با اطرافیانتان از این احساسات و عواطف به شکل مثبت استفاده کنید.
4. در جلسات گروهی شرکت کنید
روانشناسان امروزه به اهمیت جلسات گروهی در افزایش هوش بین فردی بسیار تاکید می‌کنند؛ چرا که در این جلسات شما می‌توانید بدون ترس از قضاوت خود را ابراز کنید. در این جلسات به دلیل وجود همدلی بالا، روابط دوستانه بین اعضا ایجاد می‌شود و شما می‌توانید دوستی‌های بدون چشم‌داشتی شکل دهید.
یکی دیگر از فواید این گروه‌ها این است که مهارت‌های بین فردی به خوبی آموزش داده می‌شود. در گروه‌هایی که برای تحلیل فیلم یا مکالمه زبان تشکیل می‌شوند، شرکت کنید. جلسات مشاوره گروهی نیز یکی دیگر از این گروه‌هاست که شما می‌توانید از آن برای بالا بردن هوش بین فردی خود استفاده کنید.
5. از تکنولوژی‌های جدید بیشتر استفاده کنید
شاید همه شما دقت کرده باشید که ابراز احساسات برای افراد خجالتی از طریق مکالمه رو‌به‌رو بسیار سخت است؛ اما شاید همین افراد هنگام مکالمه از طریق ایمیل و پیام‌رسان‌هایی مانند واتس‌آپ، تلگرام و… بهتر بتوانند احساسات خود را بروز دهند.
استفاده از این ابزارها شروع خوبی برای تقویت هوش بین فردی است. بعد از اینکه ارتباطی شکل گرفت، فرد کم‌کم در موقعیت‌های واقعی همچون مکان‌های مجازی بهتر می‌تواند احساسات خود را بروز دهد و به افزایش هوش بین فردی خود کمک کند.
6. شرکت در گروه‌های خیریه و داوطلبانه
جوی که در این گروه‌ها برقرار است، معمولا براساس روابط بین فردی قوی است. شما می‌توانید در این گروه‌ها بدون ترس از توقعات بی‌جای اطرافیان به فعالیت بپردازید.
زیرا ماهیت این گروه‌ها کاملا داوطلبانه بوده و کسی از شما توقع انجام کاری را ندارد. همه مسئولیت‌هایی که شما برعهده می‌گیرید، کاملا آزادانه انتخاب می‌شود. این باعث می‌شود فشار و استرس ناشی از اجبار از روی شما برداشته شده و در برقراری روابط صمیمانه و تقویت هوش بین فردیتان هدایت شوید.
7. برای خود الگو انتخاب کنید
انتخاب الگو به شما کمک می‌کند ویژگی‌های مثبت و موثری را که در برقراری ارتباط بین فردی مهم هستند، پیدا کنید و با شیوه بکارگیری صحیح آنها بیشتر آشنا شوید. همچنین از این طریق شما می‌توانید با بازخوردهای انواع رفتار آشنا شوید، بدون آنکه نیاز به آزمون و خطا داشته باشید.
8. سعی کنید مهارت گوش دادن فعالانه را بیاموزید
شاید شما نیز دوستانی دارید که بسیار خوب به سخنان شما گوش می‌دهند. این افراد اغلب اولین افرادی هستند که برای مشورت انتخاب می‌کنید. آنها خیلی خوب به شما گوش داده و براساس آن بازخورد مناسبی به شما ارائه می‌دهند.
اگر سعی کنید فعالانه به اطرافیان خود گوش دهید، علاوه بر ایجاد همدلی بین خود و آنها، در درک عواطف و احساسات دوستان خود نیز قوی‌تر عمل خواهید کرد. ویژگی برجسته در افراد با هوش بین فردی بالا درک همین احساسات و عواطف اطرافیان و ارائه بازخورد مناسب با همان عواطف است.
9. تمرین سخنرانی مقابل آینه
این فن به شما کمک خواهد کرد که تا حد زیادی بر ترس خود از صحبت در جمع غلبه و نقاط ضعف و قوت خود هنگام برقراری ارتباط را شناسایی کنید. همه افرادی که خوب صحبت می‌کنند، از اول این مهارت را نداشته‌اند و با تمرین و تکرار آن را به دست آورده‌اند. شما هم سعی کنید مقابل آینه ایستاده و متنی را بدون تپق ارائه دهید. با تکرار این کار در مدت زمان کوتاهی در صحبت پیشرفت می کنید، به زبان بدن خود بیشتر مسلط می‌شوید و در به بهبود وضعیت هوش بین فردی خود کمک شایانی خواهید کرد.
حال که به اهمیت هوش بین فردی پی بردید، زمان آن رسیده که خود را در این هوش محک زده و سعی در بهبود وضعیت آن کنید. چرا که شما به عنوان موجودی اجتماعی به این هوش در روابط خود نیاز دارید. امروزه نمی‌توانید کسی را بیابید که خود را ایزوله کرده و بتواند به راحتی زندگی کند. هر کدام از شما به عنوان انسان به سطوح مختلفی از این ارتباط نیازمند هستید. یکی برای رهایی از تنهایی، دیگری برای پیشرفت و بهبود در شغل، شخصی برای بهبود تحصیلی و… همگی با بهره‌مندی از هوش بین فردی خود می‌توانند به نوعی به بهبود کیفیت زندگی خود کمک کنند.
پله آخر
حال که این مقاله ردپا را مطالعه کردید، چه سطحی از هوش بین فردی را در خود تخمین می‌زنید؟ آیا شما نیز تجربه‌ای دارید که با استفاده از هوش بین فردی به بهبود کیفیت زندگی و کار خود کمک کرده باشید؟ اگر چنین است، می‌توانید آن را با ما در ردپا در میان بگذارید.
